Wieczór poezji austriackiej

Wprowadzenie: prof. Stefan H. Kaszyński

Współczesna poezja austriacka, to poezja od końca wojny po czasy nam najbliższe. Po katastrofie wojennej, w której Austria była równocześnie ofiarą i współuczestnikiem, to właśnie literaturze, a początkowo szczególnie poezji, przypadła rola budowania nowej tożsamości. Trzeba było rozliczyć się z traumą drugiej w XX wieku katastrofy austriackiej. Do tego rozrachunku włączyli się zarówno poeci starszej generacji, w tym powracający do ojczyzny emigranci, jak i młodsi, którzy wracali z pól bitewnych i alianckiej niewoli. Jedni żyli przeszłością, drudzy odcinali się od niej zdecydowanie. Stąd nurt poezji tradycyjnej i progresywnej, w tym eksperymentalnej i krytycznej, stąd surrealizm i poezja konkretna i potem poezja zdecydowanie krytyczna.

Główne postaci to Busta, Lavant czy Ausländer z jednej strony i Paul Celan, Ingeborg Bachmann z drugiej. Nurt eksperymentalny reprezentowali Ernst Jandl, poeci Wiener Gruppe, głównie Artmann I Rühm oraz poeci Grazer Gruppe, przede wszystkim Peter Handke. Radykalny przełom nastąpił w późnych latach 70., kiedy na scenę weszli bezkompromisowi krytycy establishmentu i moralnego, językowego i politycznego zakłamania, w tym Thomas Bernhard, Elfriede Jelinek i Peter Turrini.

Koniec stulecia i pierwsze lata XXI wieku to okres estetycznej i poglądowej niestabilizacji. Tu wyróżnił się m.in. Franzoblel, ale też kilka poetek nowej generacji – w tym Bettina Balaka i Sabine Gruber. Równocześnie notuje się napływ migrantów i tu mieści się nurt poezji Semira Insayifa. We wszystkich tych nurtach przewijają się tematy odwieczne, jak miłość, wiara, strach, śmierć i niewiara w moc języka.

WSTĘP WOLNY