Tekst: Raymond Queneau
Przekład: Jan Gondowicz
Koncept: Małgorzata Brajner
Reżyseria, wykonanie: Małgorzata Brajner, Piotr Jankowski, Marcin Nenko
Opracowanie muzyczne: Marcin Nenko
Głos: Jacek Labijak
Czas trwania: ok. 60 min
Premiera w Teatrze BOTO w Sopocie – 9 grudnia 2016 r.

Zrealizowano ze wspraciem finansowym Gminy Miasta Sopot. Prawa do tekstu chronione są przez Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.

****
Wielki literacki eksperymentator Raymond Queneau (1903 – 1976) zawdzięcza światowy sukces dwóm dziełom: powieści „Zazi w metrze” i powstałym w 1947 roku „Ćwiczeniom Stylistycznym”. Zainspirowany koncertem, podczas którego wykonano fugę Bacha, Queneau postanowił przełożyć koncept kompozytora na poziom literacki. „Ćwiczenia Stylistyczne” są utworem, które powstały dzięki zwielokrotnieniu wariacji w warstwie językowej, niemal ad infinitum. Napisane zgodnie z zasadami kombinatoryki, opisują błahy incydent w autobusie na 99 sposobów z wykorzystaniem wszelkich możliwych figur retorycznych i stylów literackich. Tekst przez długie lata uchodził za nieprzekładalny. Zadania tłumaczenia na język polski podjął się z sukcesem Jan Gondowicz, a książkę wydał w 2005 roku „Czuły Barbarzyńca”. Muzyczność, matematyczność, niepohamowana swoboda mutacji, gra przypadku i symetrii, inwencji i konwencji uwiodła twórców na tyle, że postanowili uruchomić wodze aktorskiej i muzycznej fantazji.

Pomysł narodził się z zamiłowania saksofonisty zespołu do muzyki Cola Portera i piękna melodii, które komponował. Niemal każda z napisanych przez niego piosenek stawała się nieśmiertelnym przebojem. Chociaż utwory te powstały w pierwszej połowie XX wieku, to ich treść i muzyka do dzisiaj są bardzo żywe w kulturze amerykańskiej i światowej. Wokaliści często dołączają je do swojego repertuaru, a instrumentaliści jazzowi chętnie na tych tematach improwizują. Taki temat Portera jak „Love for sale” był wykonywany między innymi przez legendarny sekstet Milesa Davisa, natomiast Oscar Peterson zachwycony melodiami kompozytora dedykował mu całą płytę „Oscar Peterson plays Cole Porter”. Kwartet jazzowy, który będzie gościł tego wieczoru w BOTO, będzie grał w stylistyce „straight ahead”, czyli formule opartej na zwartej i prostej aranżacji.

Skład zespołu:
Marcin Janek – saksofon
Kuba Hajdun – piano
Paweł Urowski – kontrabas
Kacper Skolik – perkusja

João de Sousa jest artystą znanym i cenionym na polskiej scenie muzycznej. Projekty Portugalczyka wynikają z jego luzofońskich korzeni, ale też fascynacji różnorodnymi gatunkami muzyki, w tym world music oraz jazzem.

Przełomem w karierze João był moment, gdy otrzymał zaproszenie od Andrzeja Smolika do współpracy w kilku piosenkach do nowego albumu. Wkrótce płyta ta uzyskała status platynowej.
João występował także z zespołem Mikromusic i argentyńskim bandoneonistą Arielem Ramirezem.
Piosenki João znalazły się na radiowej płycie RAM Cafe vol. 7 oraz w albumie Siesta vol. 11 Marcina Kydryńskiego (był też gościem audycji „Siesta” prowadzonej przez Kydryńskiego w radiowej Trójce).

W 2012 roku, przy wsparciu Camoes Institut oraz Ambasady Portugalii w Polsce, artysta wydał swój drugi album – João de Sousa & Fado Polaco. Po sukcesie projektu, setkach koncertów w Polsce, Niemczech i Portugalii, przyszedł czas na nowy – Luta, którego premiera odbyła się w kwietniu 2016 roku. W jedenastu autorskich utworach śpiewanych po portugalsku, hiszpańsku, angielsku i polsku połączył elementy rodzimego fado z jazzem, a nawet reggae i hip-hopem.
W swoim repertuarze ma również klasykę polskiej piosenki (Miłość ci wszystko wybaczy, Była pogoda, Groszki i róże, Nim wstanie dzień).