Grupy warsztatowe  Sopot Non Fiction 2014

Grupa I„Wasza wysokość”

reżyserka: Katarzyna Kalwat 

dramatopisarka: Anna Wakulik

aktorki, aktorzy: Jadwiga Jankowska Cieślak, Henryk Niebudek, Monika Pikuła, Tomasz Tyndyk

Teatr WARSawy, Warszawa

Historia polskiego wspinania jest ewenementem na skalę światową. Żaden inny kraj nie może pochwalić się taką ilością górskich sukcesów i – niestety – tragedii, które im towarzyszyły. Złota era polskiego alpinizmu i himalaizmu skończyła się wraz ze zmianą systemu politycznego – bohaterowie zniknęli ze społecznej świadomości albo pojawiali się w niej przy okazji tragedii takich, jak zimowe wejście na Broad Peak w marcu 2013 r.

Jedną z legendarnych polskich himalaistek była Wanda Rutkiewicz – pierwsza kobieta na K2 i pierwsza Europejka na Mount Everest. Niektórzy twierdzą że największa alpinistka świata. Jej niezwykłe życie i tajemnicze zaginięcie na Kanczendzondze było inspiracją do napisania fantazji o tym, jak dzisiaj czułaby się w górach bohaterka podobna do Wandy. Dlaczego by tam szła? Czy potrafiłaby się odnaleźć w innych realiach? Czy znalazłaby wspólny język z nowym pokoleniem wspinaczy?

Od autorek projektu:

„Wasza wysokość” jest historią ludzi, którym nie wystarcza rzeczywistość nizin. Czego szukają w górach? Czy mogą tam znaleźć szczęście, czy tylko śmierć? Czy są zakamuflowanymi samobójcami, czy herosami? I dlaczego polska wyobraźnia zbiorowa od dziesiątek lat obraca się wokół gór?

Rezydencja Sopot Non- Fiction jest kolejnym etapem pracy nad wystawieniem dramatu na scenie, po czytaniu w TR Warszawa. Premiera przewidziana jest na listopad w Teatrze WARSawy. „Wasza wysokość” to drugi wspólny projekt Katarzyny Kalwat i Anny Wakulik po „Zażynkach” w Teatrze Polskim w Poznaniu.

Grupa II„Przychodźcy” 

reżyser: Piotr Ratajczak 

dramaturżka: Iwona Nowacka

aktorki, aktorzy: Izabela Gwizdak, Tomasz Pisarek

Teatr Dramatyczny im. Szaniawskiego, Wałbrzych

Projekt „Przychodźcy” to teatralna konfrontacja z obecnością Obcego –  uchodźcy, poszukującego schronienia w Polsce. Projekt ma na celu uświadomienie obecności uchodźców w naszym kraju, który nie jest przygotowany na przyjęcie osób z innych kultur. Realizatorzy projektu chcą zestawić ich sytuację z biografiami polskich uchodźców lat 80. oraz zbadać, jak spotkanie z Obcym zmienia polskie społeczeństwo.

Materiałem do spektaklu będą wywiady z uchodźcami z Czeczenii, Iranu, Afganistanu, Białorusi, Iranu, Kongo, Kirgistanu, Bośni, Palestyny, Kurdystanu oraz z osobami zajmującymi się tematem uchodźstwa w teorii i praktyce (prawnicy, psycholodzy, asystenci międzykulturowi, nauczyciele, aktywiści i pracownicy organizacji pozarządowych). Wywiady przeprowadzono w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Od zespołu:

Zebrany materiał jest wielogodzinną opowieścią o tych, którzy – w nadziei na międzynarodową ochronę i międzyludzkie wsparcie – do Polski „przyszli”, jak i o tych, którzy swego czasu z niej przymusowo „wyszli”. Podczas pracy nad projektem chcemy zadać sobie następujące pytania: Czym różni się „przychodźca” od „wychodźcy”? Jak wygląda konfrontacja „przychodźców” z polską rzeczywistością? Jak przyjmuje ich polskie społeczeństwo? Czy „przychodźców” problemy integracyjne to zawsze wina nieprzyjaznych Polaków? Gdzie przebiega granica tolerancji na to, co obce? Czy zgodne i bezkonfliktowe współżycie obcych sobie i dalekich kultur jest w ogóle możliwe? Jakie warunki muszą być ku temu spełnione?

Grupa III„Ćma” 

reżyserka: Lena Frankiewicz 

dramatopisarz: Radosław Paczocha

aktorki, aktorzy: Katarzyna Dałek, Marek Tynda

Teatr Wybrzeże, Gdańsk

Próba portretu Stanisławy Przybyszewskiej, autorki „Sprawy Dantona”, jednej z najbardziej samotnych i niedocenianych za życia polskich pisarek. Materiałem dokumentalnym będą zachowane listy Przybyszewskiej oraz jej twórczość pisarska i dramatyczna.

Radosław Paczocha o projekcie „Ćma”:

Stanisława Przybyszewska – obywatelka Europy, kształcąca się w Paryżu, Szwajcarii i Polsce poliglotka biegle władająca kilkoma językami, z braku dyplomu skazana na podrzędne prace biurowe, względnie korepetycje, ostentacyjnie gardząca pracą zarobkową morfinistka, pozbawiona środków do życia zakochana w pracy literackiej pasjonatka Rewolucji Francuskiej, córka legendy Młodej Polski, a jednocześnie sierota nosząca nazwisko, które znała cała literacka Europa, wyimaginowana kochanka Maxime’a Robespierre’a, przypadkowa więźniarka polityczna, cierpiąca na manię wielkości artystka, która całe twórcze życie spędziła w baraku należącym do Gimnazjum Macierzy Polskiej przy ulicy Am Weissen Turm 1 w Wolnym Mieście Gdańsku. Dlaczego sukces Przybyszewskiej przyszedł tak późno? Czy Stanisław Przybyszewski pomógł czy zaszkodził swojej córce? Czy jej skrajna samotność była konieczną ofiarą pisarki, która chciała całe swoje życie oddać literaturze czy raczej koniecznością wyzutej z ojczyzny sieroty? I wreszcie last but not least – Stanisława Przybyszewska a sprawa polsko-gdańska.

Grupa IV„Nic nie mów”

reżyser: Marcin Liber

dramatopisarka: Magda Fertacz 

aktorki: Joanna Król, Beata Zygarlicka

Teatr Współczesny, Szczecin

Projekt  „Nic nie mów” oparty jest na dwóch książkach Grażyny Jagielskiej – „Miłość z kamienia” i „Anioły jedzą trzy razy dziennie”.  Obie książki to zapis doświadczeń autorki, żony korespondenta wojennego „Gazety Wyborczej”, która przez wiele lat zmagała się z zespołem stresu bojowego, chociaż sama nigdy nie była na wojnie. To studium lęku i depresji, które były ceną za dziennikarską pracę męża podczas konfliktów zbrojnych m.in. w Czeczenii, Gruzji, Afganistanie, Kongu, Somalii.

Magda Fertacz o projekcie „Nic nie mów”:

Znowu o wojnie? Tak. Nieustająco i zaciekle. Dopóki jest wokół, dopóki jest w nas, dopóki jest między nami. Ile jesteśmy w stanie poświęcić w imię sprawy własnej egoistycznej i tej namaszczonej mianem misji społecznej? Jak radzić sobie, kiedy wojna przychodzi do naszego domu nieproszona, porzucona na progu mieszkania w europejskiej stolicy, będącej obecnie poza jakimkolwiek konfliktem zbrojnym?  Jak przetrwać, kiedy zaciera się granica między rzeczywistością a projekcją najgłębszych lęków? Jak poradzić sobie z wojną w naszej głowie?

Grupa V„Delfin, który mnie kochał” 

reżyserka: Magda Szpecht 

dramaturg: Szymon Adamczak

aktorki, aktorzy: Jaśmina Polak, Jan Sobolewski

Kolektyw 1a, Poznań 

W latach 60. XX wieku NASA oprócz sztandarowego projektu wysłania człowieka w kosmos finansowała także inne prace badawcze. Jednym z takich eksperymentów było badanie komunikacji człowieka z delfinami, przeprowadzone w 1965 roku w sekretnym laboratorium na Karaibach przez George’a Batesona i dr Johna Lilly’ego. Wzięła w nim udział Margaret Howe Lovatt, 23-letnia mieszkanka Wyspy św. Tomasza, która przez pół roku mieszkała w specjalnym Domu Delfina z młodym delfinem o imieniu Peter. Przez 6 dni w tygodniu uczyła go i obserwowała jego zachowania. Poza lekcjami nieomal cały czas spędzali razem. Między człowiekiem a zwierzęciem wytworzyła się intymna, seksualna relacja.

Realizatorzy o projekcie:

Temat związku człowieka z innymi zwierzętami (nie-ludźmi) i ich wzajemnej interakcji jest ponadczasowy. Dopiero dzięki dwudziestowiecznym badaniom z dziedziny antropologii i biologii, człowiek uzyskał naukowe potwierdzenie podobieństw genetycznych i behawioralnych wśród istot żywych.

W projekcie „Delfin, który mnie kochał” historia sekretnego laboratorium na Karaibach oraz relacja młodej badaczki z delfinem stanie się punktem wyjścia do opowieści o splocie nauki, metafizyki i uczuć oraz o granicach, jakimi opatrzone jest człowieczeństwo.

Grupa VI„Poznań miasto otwarte” 

reżyser: Krzysztof Szekalski

dramaturg: Michał Wybieralski

aktorzy: Michał Czachor, Michał Majnicz

Prof. Tomasz Polak, twórca Pracowni Pytań Granicznych pisał: „W Poznaniu tak zwane elity są od lat, jak to się niezbyt elegancko mówi, w znacznym stopniu „zblatowane”. W sześćset tysięcznym mieście politycy, biznesmeni i znaczna część ludzi kultury są ze sobą powiązani, także albo zwłaszcza towarzysko. Dlatego nie ma nawet miejsca na realizację rzeczywistych potrzeb społeczności, a tym bardziej na spory ideowe, liczą się bowiem relacje towarzyskie i towarzyszące im interesy.”

Projekt „Poznań miasto otwarte” to próba portretu Poznania i jego elit politycznych, biznesowych i kulturalnych. Inspiracją będą m.in. utajnione protokoły sesji Rady Miasta Poznania, podczas której dyskutowano o molestowaniu chórzystów Polskich Słowników przez dyrygenta Wojciecha Kroloppa, list „W obronie dobrego imienia abp. Juliusza Paetza” podpisany przez elity akademickie, kulturalne i biznesowe Poznania, wywiady prasowe z Lidią Leońska, rzeczniczką Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie oraz Jarosławem Puckiem, szefem Zarządu Komunalnych Zasobów Lokalowych na temat  osiedla kontenerów socjalnych, forum stowarzyszenia kibiców „Wiara Lecha”, zapis dyskusji na komisji kultury i sesji Rady Miasta na temat działalności Teatru Ósmego Dnia oraz pokazu spektaklu „Golgota Picnic” w ramach Malta Festival 2014.

Od realizatorów:

Interesuje nas nieoczywisty portret miasta, polifoniczny, odrębny, ale także poprzez swoją niejednoznaczność w pewien sposób uniwersalny. Nie interesują nas jednostki stawiające opór, ofiary ani oprawcy. Chcemy oddać głos tym, dzięki którym trwa „miasto zasłoniętych firanek”. Interesuje nas chór elit i mieszczan, poklepujących się wzajemnie po plecach, który wytwarza język i sposób dyskusji betonujący miasto. W poszukiwaniu ducha i duszności sięgamy po cytaty i wydarzenia z okresu kilkunastu lat. Odtwarzamy mowy charakterystyczne dla oficjalnych celebracji, sesji honorowych miejskiej rady i prezydenckich przyjęć noworocznych. Badamy „dwójmówienie” – oficjalne mowy-trawy i kuluarową szczerość. Szukamy także konstruktu językowego, który w syntetyczny sposób odda rodzaj myślenia, pragnień i mechanizmów wyparcia współczesnego mieszczucha.

Grupa VII„Album Karla Höckera”

reżyser: Paul Bargetto

dramaturżka: Małgorzata Sikorska-Miszczuk

aktorki, aktorzy: Marta Król, Grzegorz Sierzputowski, Tomasz Sobczak

Teatr Trans-Atlantyk, Warszawa

W 2006 roku Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie otrzymało album, zawierający 116 zdjęć. Był to osobisty album oficera SS Karla Höckera, adiutanta Richarda Baera, jednego z komendantów obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau. Fotografie przedstawiają wyższych oficerów SS z obozu oraz ich asystentki podczas wypoczynku w ośrodku zwanym Solahuette, położonym około 20 km od Auschwitz oraz w czasie oficjalnych spotkań w obozie. Na zdjęciach pojawia się wiele ważnych postaci: dr Josef Mengele, Rudolf Hoess, Rochard Baer i Josef Kramer.  Nie ma na nich natomiast więźniów ani żadnych obrazów z obozu śmierci.

Paul Bargetto z zespołem Teatru Trans-Atlantyk chce zrealizować spektakl, oparty na analizie zdjęć i aktorskich improwizacjach z użyciem metod dramatu dokumentalnego. Końcowy rezultat będzie połączeniem teatru i multimediów, dokumentalnych badań i kreatywnej interpretacji.

Paul Bargetto o projekcie:

Album Höckera przynosi unikalne spojrzenie na historię Holocaustu i jego sprawców. Zamiast nieludzkich potworów, pokazuje ludzi zrelaksowanych, śpiewających, bawiących się z psami, flirtujących, śmiejących się, a nawet dekorujących świąteczną choinkę. Wierzymy, że aktor jest dokumentalistą o unikalnych umiejętnościach, potrafiącym czytać obraz fotograficzne i przekładać je na żyjące i mówiące postaci. Naszym celem jest pokazanie sprawców Holocaustu poprzez szkło powiększające ich własnego widzenia samych siebie.