„Granica” to projekt spektaklu teatralnego w reż. Katarzyny Szyngiery, analizującego problem granic w dzisiejszej Europie: tych które dzielą kraje i tych, które oddzielaja od siebie ludzi. Wiosną 2020 roku w związku z pandemią COVID-19 na kilka miesięcy przywrócono granice między państwami Unii Europejskiej, zniesione Traktatem z Schengen.  Ruch graniczny osób niemal całkowicie ustał, podczas gdy towary płynęły przez granice szerokim strumieniem. Reżyserka Katarzyna Szyngiera i reporter Dużego Formatu Bartosz Józefiak przemierzyli podczas lockdownu setki kilometrów wzdłuż granic między Polską a Niemcami i Ukrainą, aby sprawdzić, jak wygląda życie przecięte na nowo granicznym szlabanem. Byli na odtworzonym w związku z pandemią punkcie kontroli granicznej na autostradzie A4, gdzie polscy żołnierze z kałasznikowami pilnowali wjazdu do Polski z Niemiec. Rozmawiali z kierowcą TIR-a, który opowiedział o przemycaniu przez granicę polskich pracowników, pracujących po niemieckiej stronie, by mogli uniknąć kwarantanny. I z Czeczenką, która próbowała nielegalnie wyjechać do Szwecji ukryta na pace ciężarówki. Wysłuchali narzekań żołnierzy na moście w Zgorzelcu, których miejscowa ludność niezadowolona z podziału miasta wyzywała od pedałów. I relacji ekspedientki z przygranicznego sklepu, którego obroty spadły o 60 procent w związku z zamknięciem granicy z Niemcami. Dwa razy zostali zatrzymani przez Straż Graniczną za wejście na pas graniczny na wschodzie Polski, raz zostali ukarani mandatami. W swoim spektaklu chcą opowiedzieć o tym, jak granica wpływa na życie jednostek i całych społeczności.

Od reżyserki: 

Jedna z teorii na temat upadku Rzymu mówi, że proces ten rozpoczął się, gdy Rzymianie zaczęli określać granice swojego państwa. Granica zawsze jest pewnym punktem napięcia. Trzeba ją obsadzić, pilnować jej, odpierać najeźdźców. To kosztuje i w końcu Rzym upadł pod ciężarem tego kosztu. Granice państw, z jednej strony bardzo realne, są jednocześnie zupełnie abstrakcyjne. W XX wieku zostały precyzyjnie wyznaczone po to, by oddzielać od siebie wyobrażone wspólnoty narodowe. To, po jakiej stronie granicy się znajdujemy, determinuje całe nasze życie. Zastanawiamy się co by było, gdyby radykalnie otworzyć granicę.

Sopockie czytanie to pierwsza prezentacja tekstu, którego teatralna premiera zaplanowana jest na 21 listopada 2020 w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie.

Wyspa Pitcairn na środku Pacyfiku. Niewielka kolonia brytyjska oddalona o 2 tysiące mil od najbliższego brzegu. Raj na Ziemi, gdzie żyją potomkowie osiemnastowiecznych buntowników ze statku „Bounty”. W 2004 roku sześciu mieszkańców Pitcairn zostało oskarżonych o przestępstwa seksualne wobec nieletnich. Jutro przypłynie królowa to opowieść o mikroświecie stworzonym przez mężczyzn, którzy wprowadzili na wyspie prawo do kazirodztwa, gwałtu i pedofilii. Okazało się, że raj był piekłem, w którym akty bezwzględnego zła usprawiedliwiano tradycją i rodzimym obyczajem. Przez całe lata wspólnota milcząco tolerowała nieludzkie praktyki swoich przywódców, a w czasie procesu wielu mieszkańców wyspy wręcz broniło gwałcicieli. Za cenę bezpieczeństwa, jakie daje przynależność do wspólnoty, gotowi byli poświęcić własne człowieczeństwo.

Mottem przedstawienia są słowa Philipa Zimbardo z Efektu Lucyfera: „Jedną z najistotniejszych, a najmniej uznawanych przyczyn zła, poza głównymi sprawcami, protagonistami krzywdy, jest milczący chór, który patrzy, lecz nie widzi, który słucha, lecz nie słyszy.”

8.03 to data końca świata jaki dotąd znali bohaterowie tej historii. Tak się składa, że 8.03 obchodzimy Dzień Kobiet. To również dzień, dzięki któremu trzydzieści trzy kobiety skonfrontowały się ze swoim najgorszym demonem i następnie opowiedziały śledczym o tym, jak w przeszłości zostały wykorzystane seksualnie. Historie, które opowiedziały pozwoliły postawić zarzuty pięciu osobom. Najmłodsza z ofiar miała trzynaście lat. 8.03. Jest to opowieść o przezwyciężaniu strachu. 

Historie bohaterek reportażu „Zakonnice odchodzą po cichu” Marty Abramowicz stanowią punkt wyjścia spektaklu. Stają się pomostem między obserwacją kreacji aktorskiej, a osobistym stosunkiem aktorek do interpretowanych przez nie postaci. Nadrzędnym tematem spektaklu jest powołanie, rozumiane zarówno w kontekście sacrum jak i profanum, poprzez służbę Bogu, aż po misję i etos aktora.

Podczas spektaklu, widz będzie świadkiem budowania więzi emocjonalnej pomiędzy początkowo sobie obcymi kobietami; aktorką i interpretowaną przez nią bohaterką. Spektakl stawia pytania o istotę tożsamości, metafizykę czy szeroko pojęty humanizm.  Spektakl zrealizowany w ramach I edycji konkursu Modelatornia.

NAGRODY

• Druga nagroda aktorska Festiwalu Debiutantów – „Pierwszy Kontakt” 2019 dla Natalii Czekały
• Druga nagroda aktorska Festiwalu Debiutantów – „Pierwszy Kontakt” 2019 dla Joanny Sokołowskiej
• Złote Maski (rok 2017) w kategoriach: Spektakl Roku, Muzyka oraz Scenariusz
• Główna Nagroda Jury oraz Nagroda Publiczności podczas 9. Koszalińskich Konfrontacji Młodych „m-teatr”
• Wyróżnienie w kategoriach: Najlepsza Rola Kobieca, Najlepsza Muzyka oraz Najlepszy Debiut w rankingu Najlepszy, Najlepsza, Najlepsi Miesięcznika TEATR 2018
• Wyróżnienie aktorskie dla Karoliny Kuklińskiej podczas 1. Festiwalu „Scena Wolności” w Słupsku
• Nagroda Główna – Laur Konrada, Nagroda Publiczności oraz Nagroda Dziennikarzy podczas XIX Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” w Katowicach